Η Καθαρά Δευτέρα που γιορτάζουμε σήμερα, σηματοδοτεί το τέλος της Αποκριάς και την έναρξη της Σαρακοστής. Το ακριβώς όμως είναι η Καθαρά Δευτέρα και ποιοί οι συμβολισμοί της;
Γιατί η σημερινή Δευτέρα ονομάζεται Καθαρά;
Σύμφωνα με τη λαϊκή μας παράδοση, η ονομασία Καθαρά Δευτέρα προέρχεται από τη συνήθεια που είχαν οι νοικοκυρές το πρωί της ημέρας αυτής, να πλένουν με ζεστό νερό και αλισίβα τα μαγειρικά τους σκεύη, ως μία πράξη κάθαρσης. Στη συνέχεια τα τοποθετούσαν στη θέση τους και δεν τα χρησιμοποιούσαν μέχρι το τέλος της νηστείας της Σαρακοστής.
Κατά το θρησκευτικό τυπικό βέβαια, η Καθαρά Δευτέρα ονομάστηκε έτσι γιατί οι Χριστιανοί «καθαρίζονται» πνευματικά και σωματικά για τη Μεγάλη Σαρακοστή που ακολουθεί, σε ανάμνηση της νηστείας του Χριστού μας που διήρκησε 40 ημέρες.
Το πέταγμα του χαρταετού
Το πέταγμα του αετού ανάγεται στην Αρχαία Κίνα και είχε σκοπό του την επικοινωνία του ανθρώπου με το Θεό. Μάλιστα πίστευαν ότι όσο πιο ψηλά πετάξει ο χαρταετός τους, τόσο πιο πιθανό ήταν ο Θεός να δει τις ευχές τους που έγραφαν πάνω του και να τις πραγματοποιήσει!
Στη χριστιανική μας παράδοση, το πέταγμα του χαρταετού συμβολίζει το «πέταγμα» της ανθρώπινης ψυχής προς το Θεό. Και όπως γράφουν οι πατέρες της εκκλησίας μας, ο προορισμός του πνεύματος του ανθρώπου είναι στον ουρανό δίπλα στον δημιουργό του. Η ημέρα δε που επαναλαμβάνεται το έθιμο, είναι η ημέρα που ξεκινά η Σαρακοστή και οι χριστιανοί τη σωματική και πνευματική τους κάθαρση.
Το έθιμο της λαγάνας
Η λαγάνα είναι άζυμο ψωμί που παρασκευάζεται χωρίς προζύμι και χρησιμοποιήθηκε από τους Ισραηλίτες κατά τη νύχτα της Εξόδου τους από την Αίγυπτο. Έκτοτε επιβαλλόταν από τον Μωσαϊκό νόμο για όλες τις ημέρες της εορτής του Πάσχα, μέχρι που ο Χριστός στο τελευταίο Πάσχα της επίγειας ζωής του ευλόγησε τον ένζυμο άρτο.
Το όνομά της προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό «λάγανον», που ήταν μια πλακωτή ζύμη από αλεύρι και νερό και ήταν γνωστή τόσο στην αρχαία Ελλάδα με τον Αριστοφάνη να την αναφέρει στις «Εκκλησιάζουσες», όσο και στην αρχαία Ρώμη με τον Οράτιο να την χαρακτηρίζει ως «το γλύκισμα των φτωχών».
Καλή Σαρακοστή σε όλους!
Πηγή: poulatakefalonias.gr
