Σαν σήμερα στις 7 Οκτωβρίου του 1571 πραγματοποιήθηκε η ναυμαχία της Ναυπάκτου, η οποία θεωρείται έως τις μέρες μια από τις σημαντικότερες ναυμαχίες στην παγκόσμια ιστορία. Πρόδρομό της αποτέλεσε ουσιαστικά η βίαιη και ευτυχώς ανεπιτυχής επιδρομή μοίρας του Οθωμανικού στόλου κατά της Ενετοκρατούμενης τότε Κεφαλλονιάς, το καλοκαίρι του ίδιου χρόνου.
Αντιμαχώμενοι ήταν από τη μια πλευρά ο ενωμένος στόλος της Ισπανίας, της Βενετίας, της Γένοβας, της Σαβοΐας, της Νάπολης, της Σικελίας και του Παπικού Κράτους με δύναμη 212 πλοίων, 28.500 στρατιωτών και 40.000 ναυτών και κωπηλατών και από την άλλη ο στόλος της Οθωμανικής αυτοκρατορίας με 251 πλοία, 31.490 στρατιώτες και 50.000 ναύτες και κωπηλάτες. Η ναυμαχία έληξε με νίκη του συμμαχικού στόλου, ο οποίος ουσιαστικά αμφισβήτησε για πρώτη φορά την κυριαρχία των Οθωμανών στη Μεσόγειο και ανέτρεψε τα σχέδια τους για επέκταση στη Δύση. Οι απώλειες ωστόσο και για τις δυο πλευρές ήταν μεγάλες με σχεδόν 38.000 νεκρούς.
Στην πραγματικότητα, η ναυμαχία Δεν πραγματοποιήθηκε στη Ναύπακτο, αλλά στο νησιωτικό σύμπλεγμα των νοτίων Εχινάδων Νήσων, δηλαδή στις γνωστές μας Οξιές που σήμερα υπάγονται διοικητικά στο Νομό μας. Απλώς οι Ενετοί αποκαλούσαν την εποχή εκείνη ολόκληρη τη θαλάσσια περιοχή ως κόλπο της Ναυπάκτου.
Η σχέση των Πουλάτων με τη ναυμαχία της Ναυπάκτου
Σύμφωνα με μελέτη της συγγραφέως Ευρυδίκης Λειβαδά, στο χωριό μας και συγκεκριμένα στον Ιερό Ναό του Αγίου Παντελεήμονα, συναντά κανείς μια από τις μόλις τέσσερις μέχρι σήμερα γνωστές εικόνες του Αγίου Γερασίμου στις οποίες απεικονίζεται να προσεύχεται για τη θετική έκβαση της ναυμαχίας.
Ειδικότερα, πρόκειται για εικόνα του 1903 του Λακυθρινού αγιογράφου Διαλυσμά, με θέμα σκηνές από τον βίο του Αγίου Γερασίμου σε λεπτομέρεια της οποίας εμφανίζεται «Ο Άγιος προσευχόμενος κατά της επιδρομής των Αγαρηνών». Εικόνες με το ίδιο θέμα, βρίσκει κανείς μόνο στην Ι.Μ. Κηπουραίων στο Ληξούρι, στον Άγιο Νικόλαο Φαρακλάτων και στον Ι.Ν. Θεοτόκου Λουτριώτισσας στη Σάμη. Η τελευταία μάλιστα είναι δωρεά παλαιάς οικογένειας των Πουλάτων και χρονολογείται από τον 17ο αιώνα.
Ο ρόλος του Αγίου Γερασίμου
Όπως γράφει και ο αρχιμανδρίτης Δημήτριος Καββαδίας σε άρθρο του στις 12 Νοεμβρίου του 2015 στον εκκλησιαστικό ιστότοπο pemptousia, ο χριστιανικός στόλος εκτιμάται ότι έφτασε στην Κεφαλλονιά στις 26 Σεπτεμβρίου και ο μαθητής του Αγίου Γερασίμου Ιωάννης Τσιμάρας έλαβε μέρος στη ναυμαχία. Τότε ήταν που ο Άγιος προσευχήθηκε για την αίσια έκβασή της, γνωρίζοντας ασφαλώς ότι σε περίπτωση νίκης των Οθωμανών η Ευρώπη θα έπεφτε στα χέρια τους. Συνεπώς, η νίκη των Χριστιανών είχε τεράστια σημασία για τους λαούς της Ευρώπης και τη Χριστιανοσύνη εν γένει.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο πατέρας Δημήτριος, “Ο Άγιος Γεράσιμος επιδόθηκε σε εκτενή προσευχή. Τα μάτια του γέμισαν δάκρυα και βγήκε από τον χώρο και τον χρόνο. Μεταφέρθηκε εν πνεύματι στον θρόνο του Θεού, αναφέροντας το αίτημά του και εξιλεώνοντας με την καθάρια ψυχή του όλο τον λαό. Από την έκσταση αυτή επανήλθε και κατέβασε τα χέρια του μόνο οταν επέστρεψε το πρώτο πολεμικό πλοίο αναγγέλοντας την νίκη του ενωμένου Χριστιανικού στόλου”.
Ιστορική λοιπόν η σημερινή ημέρα, η οποία με τον έμμεσο αυτό τρόπο συνδέεται με τη θρησκευτική παράδοση των Πουλάτων. Με δεδομένο ωστόσο ότι στη ναυμαχία στρατολογήθηκαν πολλοί Κεφαλλονίτες με μεγάλο αριθμό πλοίων, δεν αποκλείουμε το ενδεχόμενο κάποιος μακρινός πρόγονός μας να συμμετείχε στη ναυμαχία και κατ’ επέκταση στη διαμόρφωση της ιστορίας.
Πηγή: www.poulatakefalonias.gr
