Της Πελοποννήσου Θείος βλαστός και Κεφαλληνίας ο πολύτιμος θησαυρός…”
Αυτό ακριβώς είναι εμάς τους Κεφαλλονίτες ο Άγιος Γεράσιμος. Θησαυρός και ταυτόχρονα σημείο αναφοράς και προσδιορισμού του θρησκευτικού μας συναισθήματος. Αυτός στον οποίο προστρέχουμε σε κάθε δύσκολη ή ευτυχισμένη μας στιγμή, σε όποια γωνιά της γης και αν βρεθούμε.
Το poulatakefalonias.gr με σεβασμό, θυμίζει σήμερα παραμονή της γιορτής του Αγίου μας, το βίο Του που προφανώς όλοι γνωρίζουμε, ωστόσο πάντα διαβάζουμε με ενδιαφέρον.
Ο Άγιος Γεράσιμος γεννήθηκε το 1506 στα Τρίκαλα Κορινθίας, έφερε το κοσμικό όνομα Γεώργιος και ήταν γόνος της αριστοκρατικής οικογένειας των Νοταράδων, η οποία βρέθηκε στην περιοχή της ορεινής Κορινθίας από την Κωνσταντινούπολη στις αρχές του 16ου αιώνα. Μάλιστα, ο προππάπους του Αγίου, μεγάλος Δούκας Λουκάς Νοταράς, ήταν ο τελευταίος πρωθυπουργός του Βυζαντίου και συγγενής του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Παλαιολόγου.
Το αρχοντικό της οικογένειας διασώζεται ακόμα και σήμερα, στην Άνω Συνοικία των Τρικάλων, αν και σε κακή κατάσταση, ενώ δίπλα στον ναό του Αγίου Γερασίμου, στην ίδια περιοχή, βρίσκεται και το εκκλησάκι που σύμφωνα με την παράδοση γεννήθηκε ο Άγιος.
Γονείς του υπήρξαν ο Δημήτριος και η Καλή Νοταρά, οι οποίοι φρόντισαν ώστε να λάβει φιλολογική και θεολογική μόρφωση. Σε εφηβική ηλικία ο Άγιος εγκατέλειψε την οικογενειακή του εστία και ξεκίνησε την περιπλάνηση του με πρώτο σταθμό το 1527 τη Ζάκυνθο όπου και συμπλήρωσε τη μόρφωση του. Ακολούθησαν η Κωνσταντινούπολη, το Άγιο Όρος (πιθανών η μονή Ιβήρων) και οι Άγιοι Τόποι όπου χειροτονήθηκε διάκονος και πρεσβύτερος από τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων Γερμανό τον Α’. Τότε έλαβε και το όνομα Γεράσιμος προς τιμήν του Αγίου Γερασίμου του Ιορδανίτη. Εκεί έμεινε 12 χρόνια υπηρετώντας στο ναό της Αναστάσεως και τον Πανάγιο Τάφο ως κανδηλανάφτης.
Επόμενοι σταθμοί του ήταν η Αίγυπτος και η Συρία όπου ασκήτεψε αυστηρά στην έρημο της Θηβαϊδας και στην έρημο του Σινά αντίστοιχα, η Κρήτη για περίπου 1 με 2 χρόνια και ξανά η Ζάκυνθος όπου διέμεινε σε μια σπηλιά στην περιοχή Άγιος Νικόλαος Γερακαρίου. Οι Ζακυνθινοί δεν θα αργήσουν να καταλάβουν το πνευματικό του μέγεθος και θα προστρέχουν συχνά στο ασκητήριό του για να ακούσουν τον λόγο και τις συμβουλές του. Μάλιστα, σύμφωνα με τις παραδόσεις, ο Άγιος Γεράσιμος βάπτισε τον πολιούχο της Ζακύνθου, Άγιο Διονύσιο (κατά κόσμον Γραδενίγος) ο οποίος γεννήθηκε το 1547 στη πόλη της Ζακύνθου.
Το 1559, θα βρεθεί στο νησί μας στο οποίο έμελλε να παραμείνει μέχρι και τον θάνατό του και να γίνει ο πολιούχος και προστάτης του. Πιστός δε πάντα στον αυστηρά ασκητικό του χαρακτήρα, ο Άγιος θα εγκατασταθεί σε μια σπηλιά στην περιοχή της Λάσσης όπου θα ασκητέψει για 6 περίπου χρόνια.
Ακολούθως, θα αναζητήσει έναν νέο ερημικό τόπο, μάλιστα σύμφωνα με προφορικές παραδόσεις πέρασε και από την περιοχή μας και συγκεκριμένα από το γειτονικό προσεισμικό χωριό των Λειβαθινάτων, μέχρι που κατέληξε στην κοιλάδα των Ομαλών. Εκεί ο εφημέριος της περιοχής Γεώργιος Βάλσαμος, θα του παραχωρήσει το έρημο μέχρι τότε εκκλησάκι της Θεοτόκου το οποίο θα ανακαινίσει εκ βάθρων χτίζοντας κελιά, περιτειχίζοντας το και αυξάνοντας τον αριθμό των μοναχών.
Το νέο μοναστήρι με την άδεια του επισκόπου Κεφαλληνίας Παχώμιου Μακρή θα πάρει το όνομα Νέα Ιερουσαλήμ. Από τότε η φήμη του εξαπλώνεται και μετά απο αίτηση του Αγίου που προώθησαν οι μοναχές λίγο μετά το θάνατό του, το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως θα θέσει τη μονή υπό την προστασία του, ορίζοντάς την ως Πατριαρχικό Σταυροπήγιο.
Ο Άγιος Γεράσιμος κοιμήθηκε 20 χρόνια μετά την έλευση του στα Ομαλά, στις 15 Αυγούστου του 1579, σε ηλικία 73 ετών και ενταφιάστηκε στο νότιο μέρος της μονής. Στη δε εξόδια ακολουθία του χοροστάτησε ο τότε Επίσκοπος Κεφαλληνίας, Φιλόθεος Λοβέρδος.
Δύο χρόνια μετά, ο πατριαρχικός έξαρχος του οικουμενικού θρόνου της Κωνσταντινούπολης Γαβριήλ Σεβήρος, έκανε ανακομιδή του λειψάνου το οποίο όμως βρέθηκε στον τάφο ακέραιο. Οι Ενετοί κατακτητές θορυβημένοι απο την εξέλιξη αυτή απαίτησαν να ενταφιαστεί και πάλι. Ακριβώς ένα χρόνο μετά, στις 20 Οκτωβρίου 1582 έγινε και δεύτερη ανακομιδή με τα ίδια όμως αποτελέσματα. Το λείψανο ήταν και πάλι αναλλοίωτο, το ίδιο και τα άμφια με τα οποία είχε ενταφιαστεί και φέρει μέχρι και σήμερα, ενώ το σώμα του ευωδίαζε.
Στη μνήμη της ανακομιδής του λειψάνου του, ορίστηκε ως κύρια γιορτή του Αγίου Γερασίμου η 20η Οκτωβρίου. Αργότερα όμως, καθιερώθηκε το να εορτάζεται και στην επέτειο της κοίμησής του, με μια ημέρα καθυστέρηση όμως, δηλαδή στις 16 Αυγούστου, για να μη συμπίπτει με την εορτή της Κοίμησης της Θεοτόκου. Το δε σκήνωμα Του φυλάσσεται σε ασημένια λάρνακα στην παλαιά μονή και μεταφέρεται στο νέο εντυπωσιακό ναό στις 2 εορτές του.
Πολλά είναι τα θαύματα που αποδίδονται στον Άγιο Γεράσιμο με τα περισσότερα εξ αυτών να αφορούν σε θεραπείες δαιμονισμένων και ψυχικά διαταραγμένων ασθενών. Σε Αυτόν αποδίδεται επίσης η προστασία της Κεφαλλονιάς από επιδρομές Τούρκων και Αράβων στο νησί, καθώς και η σωτηρία του πληθυσμού από φοβερές επιδημίες το 1760, το 1816 και το 1854 μετά από λιτάνευση του ιερού του σκηνώματος. Σύμφωνα δε με την παράδοση, σε θαύμα του Αγίου οφείλεται και η κατασκευή των 39 πηγαδιών στα Ομαλά με το 40ο και μεγαλύτερο να το σκάβει με τα ίδια του τα χέρια.
Το Οικουμενικό Πατριαρχείο τον ανακήρυξε Άγιο τον Ιούλιο του 1622.
Το poulatakefalonias.gr εύχεται σε όλους τους Κεφαλλονίτες και τις Κεφαλλονίτισες, όπου γης, χρόνια πολλά!
