Υπέρμαχος της ανεξαρτησίας των Ιονίων Νήσων, ο Κοσμάς Φλαμιάτος αντιστάθηκε κατά της αγγλικής κατοχής και ιδιαίτερα κατά της προσπάθειας των κατακτητών να εκπροτεσταντίσουν τους Κεφαλλονίτες και τους υπόλοποιπους Επτανήσιους. Μάλιστα οι Άγγλοι, προκειμένου να τον προσεταιριστούν, του πρόσφεραν την έδρα των εκκλησιαστικών σπουδών στην Ιόνιο Ακαδημία της Κέρκυρας, θέση την οποία φυσικά και αρνήθηκε.
Το 1837 μεταβαίνει στην Πάτρα, όπου με ορμητήριο το Μέγα Σπήλαιο των Καλαβρύτων αναπτύσσει σε ολόκληρη την Πελοπόννησο δριμεία κριτική εναντίον των αγγλόφιλων, αλλά και της κυβέρνησης του ανεξάρτητου πλέον ελληνικού κράτους. Ο αγώνας του Φλαμιάτου μέχρι και το τέλος της ζωής του εστιάστηκε σε τρεις κυρίως τομείς. Πρώτον κατά των διώξεων του μοναχισμού και του ξενόφερτου τρόπου ζωής τον οποίο και θεωρούσε υπεύθυνο για την αλλοίωση του ορθόδοξου φρονήματος των Ελλήνων, δεύτερον στο να βαπτιστεί ορθόδοξος ο Βασιλιάς Όθωνας και τρίτον να επανασυνδεθεί η εκκλησία της Ελλάδας με το Οικουμενικό Πατριαρχείο μετά το σχίσμα του 1850.
Ο Κοσμάς Φλαμιάτος επέδειξε και συγγραφικό έργο, καθώς το 1840 συνέγραψε το βιβλίο «Φωνή Ορθοδοξίας περί των μελλόντων, καθώς και επιστολές προς τους εν Αγίω Όρει Πατέρων» με διδαχές και προφητείες, όπως η αλλαγή του ημερολογίου από Ιουλιανό σε Γρηγοριανό, 75 ολόκληρα χρόνια πριν αυτό συμβεί.
Το 1850 συλλαμβάνεται στην Πάτρα μαζί με άλλους 150 λαϊκούς, κληρικούς και καλόγερους ως αρχηγοί και υποκινητές ανταρσίας, καθότι άπαντες μέλη της Φιλορθόδοξης Εταιρείας και φυλακίζεται χωρίς να περάσει καν από δίκη. Έγκλειστος των φυλακών εκάρη μοναχός και τον Απρίλιο του 1852 δηλητηριάσθηκε, πιθανόν από αγγλόφιλους. Σύμφωνα με άλλες πηγές η σύλληψη του έγινε στη Λακωνία, δικάστηκε στην Αθήνα και εξορίστηκε σε μοναστήρι της Άνδρου για “εκκλησιαστικό σωφρονισμό” όπου και άφησε την τελευταία του πνοή.
Η ζωή και το έργο του Κοσμά Φλαμιάτου ακόμη και σήμερα συγκινούν και αποτελούν αντικείμενο ιστορικών, θεολογικών και συγγραφικών μελετών μέσα από τις οποίες αναδεικνύεται η προσπάθεια του να διαπαιδαγωγήσει και να αφυπνίσει τον πληθυσμό των περιοχών που έδρασε για την επικινδυνότητα, κατά τον ίδιο, των προτεσταντικών και δυτικών προτύπων διακυβέρνησης της εποχής. Θεωρείται δε ως ένας σημαντικός αγωνιστής της εθνικής μας παλιγγενεσίας.
Από το καλοκαίρι του 2004 η πλατεία των Πουλάτων φέρει προς τιμήν του το όνομα του σημαντικού αυτού συγχωριανού μας με την ονοματοδοσία να πραγματοποιείται στα πλαίσια εκδήλωσης στην οποία παρουσιάστηκε από ιστορικούς και εκπροσώπους της εκκλησίας η ζωή και το έργο του.
Η ιχνογραφία είναι από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Σαρδελή “Χριστόφορος Παπουλάκος και Κοσμάς Φλαμιάτος, Οι πρωτομάρτυρες και θύματα του Ελληνικού Κράτους”.
Πηγή: www.poulatakefalonias.gr
